Familie bleef de
hele nacht waken en kaart spelen om niet in slaap te vallen. Ik zag wat
bedrukte gezicht, en ton was erg emotioneel, maar ik zag niemand huilen. Een
beetje onzeker over de belevenissen van de afgelopen 24u en doodmoe, maar
emotioneel aangeslagen kropen we in bed. Veel slapen lukte niet, maar toch weer
een paar uur, genoeg om een nieuwe dag door te komen.
De volgende ochtend
zou er weer een ceremonie zijn over de middag en dan 's avonds nog eens. We besloten om tussen de twee ceremonies naar
ginder te gaan om toch wat te kunnen praten en bij de familie te zijn, zonder
de hele tijd te moeten op de grond zitten. In de ochtend gingen we tot in het
centrum voor een ontbijt, want het restaurant was nog steeds niet open. We
liepen er wat rond tot het nichtje ons kwam halen net over 12. Toen we terug
onder tent zaten vroeg Ton: "waarom zitten we hier eigenlijk". En
inderdaad. Behalve wachten op onze transfer terug en af en toe hallo zeggen
gebeurde niets. Ton gaf iemand 1000THB en stuurde die om 2 dozen bier. We
dronken af en toe een pintje om de tijd te doden.
Ondertussen bleef
het volk komen en gaan. Constant zeker 50-100 mensen aanwezig en 30 vrouwen aan
het koken. In de namiddag hadden we opeens stoelen te kort (er waren er 200) om
iedereen te laten zitten.
De anderen hadden
het bier ook gevonden en al snel was het op en over met onze pintjes. Dan tegen
17u maar naar het hotel terug voor een hapje (we hebben ononderbroken gegeten
van 12u30 tot 17u). En tegen 21u, na het inpakken zijn we doodmoe in bed gevallen.
We zouden de volgende ochtend om 7u opgepikt worden, want we moesten op tijd
zijn voor de plechtigheden van de crematie. We wilden niet blijven op het
resort van het golfterrein. De cabines waren ondertussen nog meer achteruit
gegaan, het toilet nog steeds snel verstopt en het restaurant bijna altijd
gesloten. Als er dan niets in de buurt is zit je wel in de rats.
Bij aankomst in
Sungai Padi was daar al de drukke bedrijvigheid. Vrouwen waren (alweer) aan het
koken. Veel mensen waren komen kijken voor de voor voorlaatste plechtigheid.
Eerst eten, eten, eten… "Kin Kwaew" klonk het overal: "kom eten"…
Na een tijdje antwoorden iedereen "Kin leauw", kheb al gegeten.
Opeens werd het druk. Oranje mannen doken op en iedereen kwam samen in de
woonkamer voor de plechtigheid. Opnieuw werd de draad afgerold en na een uurtje
bidden en verschillende handelingen (bloemetje gaan leggen naast de kist,
amulet gaan ophalen) waren we weer in de tuin aan het wachten… Het werd middag.
Tegen 13u werd opeens alles (de bloemen, de papieren bloemetjes, het matje
waarop ze sliep in vuiniszakken, op de pickup's geladen. De kist werd uit de
frigo gehaald en ook op een pick-up truck gehesen. Op naar de tempel. Nog
steeds niemand een traan zien laten. Wel hier en daar bedrukte gezichten, maar
net zo goed grapjes, lachen telefoneren en kletsen tijdens en na de ceremonie.
Naast de tempel, in het woud was een soort hoog tempeltje met hoge schouw. Daar
werd de kist naar boven gedragen. Alle aanwezigen hielpen dan met het uitpakken
van het dode lichaam en de witte doek werd losgemaakt. Er stond een metalen
rolwagen klaar met houtskool, een oversized BBQ op wielen. Daar werden een paar
kilo wierook op gelegd en dan tenslotte het lichaam met gezicht naar beneden.
Iedereen voegde nog een stukje houtskool toe. Een tweede wit doe werd over haat
gelegd en rijkelijk nat gegoten met benzine. De BBQ ging in de nis. De metalen
3/4 deur werd gesloten en een lontje met dezelfde papieren bloemen as die we
bij de kist hadden gelegd werd aangestoken en door een opening aan het witte
doek gehouden. 30 seconden later zagen we de nis in lichterlaaie. De rook kwam
uit de schoorsteen en iets onwezenlijks ging door me heen. Iedereen was op dat
moment even stil, maar daarvoor en daarna was het alsof er niets gebeurd was.
Ton was erg stil geweest en had een droevige blik gehad die laatste minuten.
Hij keek opeens omhoog naar de rook en zag een vliegtuig aan de hemel.
"She is taking the airplane. First time. What is that plane?". Ik
keek snel op Flightradar24 het was de SIN-FRA van SQ. "Oh" zei Ton
met een glimlach "She is going to Europe". Dat was het einde van de
droefheid. Het zag er voor iedereen uit als een verlossing. Het vuur achter het
crematorium waar de bloemen en de matras werden verbrand laaide ook op.